ନିରାପଦ ଗର୍ଭପାତର ଯତ୍ନ ପାଇଁ ଅଧିକାର
ମେଡ଼ିକାଲ ଟର୍ମିନେସନ୍ ଅଫ୍ ପ୍ରେଗ୍ନାନ୍ସି (ଗର୍ଭର ଡାକ୍ତରୀ କାରଣ ପାଇଁ ନିର୍ବାପନ) ବହୁ ପ୍ରତୀକ୍ଷିତ ସଂଶୋଧନଗୁଡ଼ିକୁ ପାରିତ କରାଯିବା ଉଚିତ
The translations of EPW Editorials have been made possible by a generous grant from the H T Parekh Foundation, Mumbai. The translations of English-language Editorials into other languages spoken in India is an attempt to engage with a wider, more diverse audience. In case of any discrepancy in the translation, the English-language original will prevail.
ସମ୍ପ୍ରତି ଉଚ୍ଚତମ ନ୍ୟାୟାଳୟରେ ୨୦ ସପ୍ତାହ ଅତିକ୍ରମ କରିଥିବା ଗର୍ଭର ଗର୍ଭପାତ କରିବା ପାଇଁ ଯେଉଁସବୁ ମାମଲାଗୁଡ଼ିକର ଶୁଣାଣି ଚାଲିଛି ସେସବୁକୁ ଦେଖିଲେ ମେଡ଼ିକାଲ ଟରମିନେସନ୍ ଅଫ୍ ପ୍ରେଗନାନ୍ସି ଆକ୍ଟ ୧୯୭୧ରେ ସଂଶୋଧନ ଆଣିବା କେତେ ଜରୁରୀ ହୋଇଗଲାଣି ସେହି କଥାଟିକୁ ସୂଚିତ କରୁଛି । ଏତେ ସବୁ ମାମଲା ଅଦାଲତ ଦୁଆରକୁ ଆସିବାର କାରଣ ହେଉଛି ଯେ ଏହି ନିୟମରେ ଏମିତି କିଛି ଧାରା ଅଛି, ଯାହା କହୁଛି ଯେ କେବଳ ଯଦି ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାଙ୍କ ଜୀବନ ବିପଦରେ ଅଛି, ତେବେ ଯାଇ ଗର୍ଭଧାରଣର ୨୦ସପ୍ତାହ ପରେ ଗର୍ଭପାତ କରାଯାଇପାରିବ । ଗର୍ଭସ୍ଥ ଭ୍ରୁଣରେ ଯଦି କିଛି ବିକୃତି ଦେଖାଯାଏ ଅବା ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାଙ୍କର ଶାରୀରିକ ତଥା ମାନସିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପ୍ରତି ବିପଦ ଥାଏ ବା ଏମିତିକି ୨୦ସପ୍ତାହ ପୂର୍ବରୁ ବି ଗର୍ଭସ୍ଥ ଭ୍ରୂଣର ବିଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକ ଯଦି ଜଣାପଡ଼ିଯାଇଥାଏ, ଏହି ସବୁ କଥାକୁ ଏହି ନିୟମରେ ବିଚାରକୁ ନିଆଯାଇ ନଥାଏ । ଏଭଳି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଦାଲତ ପାଖରେ ଲୋକେ ପହଞ୍ଚନ୍ତି ଏବଂ ଗୋଟିଏ ଡାକ୍ତରୀ ଦଳ ସାହାଯ୍ୟରେ ଅଦାଲତ ପ୍ରତିଟି ମାମଲାକୁ ପୃଥକ ପୃଥକ ଭାବେ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରି ବିଚାର କରିଥାଏ ।
୨୦୧୪ରୁ ସଂସଦରେ ଅନୁମୋଦନ ଅପେକ୍ଷାରେ ଥିବା ଏହି ଆଇନର ପ୍ରସ୍ତାବିତ ସଂଶୋଧନମାନଙ୍କ ଭିତରେ ଗୋଟିଏ କଥା ଅଛି ଯାହା କହୁଛି ଯେ ଗର୍ଭଧାରଣର ସମୟ କାଳ ଯାହା ଥାଉନା କାହିଁକି ଯଦି ଭ୍ରୂଣ ଭିତରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଉଛି, ଏବଂ ସେଥି ସହିତ ମା’ଙ୍କ ଜୀବନ ପ୍ରତି ବିପଦ ଅଛି, ତେବେ ଗର୍ଭପାତ ପାଇଁ ଗର୍ଭଧାରଣର ସମୟକାଳ କୌଣସି ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ସୃଷ୍ଟି କରିବ ନାହିଁ (ଆଇନ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ନିୟମରେ ଏହି କଥାକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ କୁହାଯାଇଛି) । ଯଦି ଏହି ନିୟମଟିକୁ ଗ୍ରହଣ କରି ଦିଆଯାଏ, ତେବେ ଅଦାଲତ ପାଖକୁ ଯିବାକୁ ପଡ଼ିବନି ଏବଂ ଜଣେ ପଞ୍ଜିକୃତ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ପ୍ରଦାନକାରୀଙ୍କ ସୁପାରିଶ ମୁତାବକ ଗର୍ଭପାତ କରିହେବ ।
ସଂଶୋଧନ ଗୁଡ଼ିକରେ ‘ଗର୍ଭ ନିପାତ’ରେ ସଂଜ୍ଞା ନିରୂପଣ କରିବା ପାଇଁ ଯେଉଁ ଡାକ୍ତରୀ ଏବଂ ସର୍ଜରୀ ମାଧ୍ୟମରେ ହେଉଥିବା ଗର୍ଭପାତ ଭିତରେ ଭିନ୍ନତା ଅଛି, ସେ କଥା କୁହାଯାଇଛି । ପଞ୍ଜିକୃତ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ପ୍ରଦାନକାରୀଙ୍କ ଭିତରେ ଆୟୁର୍ବେଦ, ୟୁନାନୀ, ସିଦ୍ଧ, ହୋମିଓପାଥି ଚିକିତ୍ସକ, ନର୍ସ, ଏ.ଏନ୍.ଏମ୍ମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ସାମିଲ କରାଯାଇଛି । ଏଲୋପାଥି ଡାକ୍ତରମାନେ ଏଭଳି ବ୍ୟାପକ ଭାବେ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ତାଲିକାରେ ସାମିଲ କରିବା କଥାକୁ ବିରୋଧ କରିଛନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କର ଆଶଙ୍କା ଏଭଳି କରିବା ଦ୍ୱାରା ନିୟମର ଅପବ୍ୟବହାର ହୋଇ ଗର୍ଭପାତ ବଢ଼ିବ । କିନ୍ତୁ ସରକାର ଚାହୁଁଛନ୍ତି କେବଳ ଡାକ୍ତରୀ ଗର୍ଭପାତ ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କୁ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ତାଲିମ ଓ ପ୍ରମାଣପତ୍ର ଦେଇ ସାମିଲ କରିବା ପାଇଁ । କରାଯାଇଥିବା ଅଧ୍ୟୟନଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟ କହୁଛି ଯେ, ମାଧ୍ୟମିକସ୍ତରରେ ଥିବା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ପ୍ରଦାନକାରୀମାନେ ତାଲିମପ୍ରାପ୍ତ ହେବା ପରେ ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଧିକ ସଫଳ ହୋଇପାରୁଛନ୍ତି ।
ଯଦିଓ ଏଭଳି ଏକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଗର୍ଭପାତର ଯତ୍ନ ନେବା ପାଇଁ ସୁଯୋଗଟିକୁ ଅଧିକ ବ୍ୟାପକ କରାଇବ, ତେବେ ଏହା ଆପଣାଛାଏଁ ହେବ ନାହିଁ । ଭାରତରେ ଦୈନିକ ହାରାହାରି ୧୦ଟି ସ୍ତ୍ରୀ ଲୋକ ଅସୁରକ୍ଷିତ ଗର୍ଭପାତ ପଦ୍ଧତି ଯୋଗୁଁ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରୁଛନ୍ତି । ଏକ ଆକଳନ କହୁଛି ଯେ ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ଓ କ୍ଷମତାପ୍ରାପ୍ତ ଡାକ୍ତରଖାନା ତଥା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକେନ୍ଦ୍ର ବାହାରେ ହେଉଥିବା ଯୋଗୁଁ ଭାରତରେ ସମୁଦାୟ ଗର୍ଭପାତ ଭିତରୁ ୩ଭାଗରୁ ୨ ଭାଗ ଗର୍ଭପାତ ଅସୁରକ୍ଷିତ । ଅବାଞ୍ôଛତ ଗର୍ଭପାତର ଅନେକ କାରଣ ଅଛି ଯେମିତିକି, ପଞ୍ଜିକୃତ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ପ୍ରଦାନକାରୀମାନେ ନିଜ ପହଂଚଞ୍ଚବାହାରେ ରହିବା, ପରିବାରର ଚାପ ବା ସହଯୋଗର ଅଭାବ, ସାମାଜିକ ଅପବାଦ, ଆର୍ଥିକ ଅସୁବିଧା, ଚେତନା ଏବଂ ସୂଚନାର ଅଭାବ ଇତ୍ୟାଦି । ଏସବୁ କାରଣ ନାରୀଟିକୁ ବାଧ୍ୟ କରେ ବେଆଇନ ଏବଂ ଅସୁରକ୍ଷିତ ଗର୍ଭପାତର ରାସ୍ତାଟିକୁ ବାଛିବା ପାଇଁ ଯାହାଫଳରେ ଜରୁରୀକାଳୀନ ଗର୍ଭନିରୋଧକ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ଅପବ୍ୟବହାର ହୁଏ ଏବଂ ମିଫେଫ୍ରସଷ୍ଟୋନ ଓ ମିସୋପ୍ରୋଷ୍ଟଲ୍ ଭଳି ଡାକ୍ତରୀ ଗର୍ଭପାତି ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଔଷଧ ଆଣି ତାକୁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ, ତାହା ବି ବିନା ଡାକ୍ତରୀ ଚିଠା ବା ଡାକ୍ତରୀ ପରାମର୍ଶରେ ଏକ ଅସୁରକ୍ଷିତ ଗର୍ଭପାତ ଲୁଚାଛପା କରିବା ପାଇଁ । ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଲାଗେନାହିଁ ଯେ ୪୬ବର୍ଷ ତଳେ ପାରିତ ହୋଇଥିବା ଗର୍ଭପାତ ସମ୍ପର୍କିତ ଏକ ଆଇନ ନିରାପଦ ଗର୍ଭପାତ ସେବା ପ୍ରଦାନ କରିବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏଯାବତ୍ ଅକ୍ଷମ । ଏଭଳି ଅସଫଳତା ପାଇଁ ବିଶ୍ୱର ମାତ୍ର କେତୋଟି ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହେବ । ଆଇନର ପରିସରଟିକୁ ବ୍ୟାପକ କଲାବେଳେ ମହିଳାମାନେ ଯେମିତି ନିରାପଦ, ସ୍ୱୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ଏବଂ ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ଗର୍ଭପାତ ସେବା ପାଇବେ ତାକୁ ନିଶ୍ଚିତ କରାଇବା ଆବଶ୍ୟକ ।
୧୯୭୧ ମସିହାରେ ଏହି ଏମ୍.ଟି.ପି. ଆଇନ ପାରିତ ହେବାର ପଛରେ ଯେଉଁ ଆବେଗ ଥିଲା ସେ ଭିତରେ ଥିଲା ଜନସଂଖ୍ୟା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ, ଅବା ଯୋଗ୍ୟତାବିହୀନ ଓ ଅନିୟନ୍ତ୍ରିତ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ପ୍ରଦାନକାରୀମାନଙ୍କ ପାଖକୁ ଯାଇ ଗର୍ଭପାତ କରୁଥିବା ଯୋଗୁଁ ମହିଳାମାନଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମୃତ୍ୟୁ ହାରରେ ବୃଦ୍ଧି । ପ୍ରସ୍ତାବିତ ସଂଶୋଧନଗୁଡ଼ିକ ଏହି ଉପରୋକ୍ତ ଅସୁବିଧାଟିକୁ ଦୂର କରିବା ସହ ପୂର୍ବରୁ ଅବହେଳା କରାଯାଇଥିବା ନାରୀମାନଙ୍କର ପସନ୍ଦ ଓ ସ୍ୱାୟତତ୍ତା ପ୍ରସଙ୍ଗଟିର ମଧ୍ୟ ଯତ୍ନ ନେବ । ସଂଶୋଧନ ପ୍ରସ୍ତାବ ପାରିତ ହେଲେ ଗର୍ଭ ଗ୍ରହଣର ୧୨ସପ୍ତାହ ଯାଏଁ ଗର୍ଭପାତ ପାଇଁ ଅନୁମତି ଦେବ ଯଦି ଏଥିପାଇଁ ଆବେଦନ କରାଯାଏ ଏବଂ ଆଗରୁ ଥିବା ୨୦ ସପ୍ତାହ ସମୟସୀମାଟିକୁ ୨୪ସପ୍ତାହ କରାଯାଇପାରିବ ଯଦି ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ପ୍ରଦାନକାରୀଙ୍କ ମତରେ ଭ୍ରୂଣର ଥିବା ବିକୃତି ଯୋଗୁଁ ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାଙ୍କର ଶାରୀରିକ ଓ ମାନସିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପ୍ରତି ବିପଦ ଆଶଙ୍କା କରାଯାଉଥିବା ହେତୁ ଗର୍ଭପାତ ଅନିବାର୍ଯ୍ୟ ମନେ କରାଯାଏ । ଆଉ ଗୋଟିଏ ସ୍ୱାଗତଯୋଗ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତାବ ହେଉଛି ଯେ ଗର୍ଭପାତ ଆଶାୟୀ ମହିଳାଙ୍କର ବୈବାହିକ ସ୍ଥିତି ସହ ତାଙ୍କୁ ନଯୋଡ଼ି ଦେଖିବା ଯେଉଁ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଗର୍ଭ ନିରୋଧକର ବିଫଳତା ଯୋଗୁଁ ଗର୍ଭଧାରଣ ହୋଇଯାଇଥାଏ । ଯେହେତୁ ୧୯୭୧ ମସିହାରୁ ସାମାଜିକ ଓ ଡାକ୍ତରୀ ପରିସ୍ଥିତିରେ ବ୍ୟାପକ ପରିବର୍ତନ ଆସିଯାଇଛି, ଏମ୍.ଟି.ପି. ଆଇନ ଭଳି ଗୋଟିଏ ଆଇନ ଅପରିବର୍ତିତ ବା ସ୍ଥିର ରହିପାରିବନି ।
ଯେମିତି ରୋଜାଲିଣ୍ଡ୍ ପେଚେସ୍କି କହିଥିଲେ, ‘ଗର୍ଭପାତ ହେଉଛି ଗୋଟିଏ ବୃହତର ବୈଚାରିକ ସଂଘର୍ଷର ଆଧାର ଯେଉଁଠି ପରିବାର, ରାଷ୍ଟ୍ର, ମାତୃତ୍ୱ ଏବଂ ଯୁବ ନାରୀମାନଙ୍କର ଲିଙ୍ଗିକତାକୁ ନେଇଥିବା ଅର୍ଥଗୁଡ଼ିକୁ ଚୁନୋତି ଦିଆଯାଇଥାଏ ।’ ଯଦିଓ ଏଭଳି ସଂଶୋଧନ ଉଚିତ ମାର୍ଗରେ ଯାଉଥିବା ଏକ ପଦକ୍ଷେପ ବୋଲି ଧରି ନିଆଯିବ, ଅନେକ ବୃହତର ପ୍ରଶ୍ନ ମଧ୍ୟ ରହିଛି ସେସବୁର ଉତର ଖୋଜିବାକୁ ପଡ଼ିବ । ଅଧିକାଂଶ ନାରୀ ଜାଣନ୍ତି ନାହିଁ ଯେ ସେମାନେ ଗର୍ଭ ନିରୋଧକ ବ୍ୟବହାର କରିବା ପାଇଁ ସୁଯୋଗ ନେଇପାରିବେ ଏବଂ ଗର୍ଭପାତ ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କର ଏକ ଆଇନଗତ ଅଧିକାର ଅଛି । ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ପ୍ରଦାନକାରୀମାନଙ୍କର ଏହା ଏକ ଦାୟିତ୍ୱ ଯେ ସେମାନେ ଏସବୁ ପସନ୍ଦଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ସେମାନଙ୍କୁ ଅବଗତ କରାଇବେ ଏବଂ ନିରାପଦ ତଥା ମାନବିକ ଧାରାରେ ଗର୍ଭପାତ ସେବା ପ୍ରଦାନ କରିବେ । ଗର୍ଭପାତ ସେବା ଓ ଗର୍ଭ ନିରୋଧକ ଉପଲବ୍ଧ କରାଇବା ହେଉଛି ଏକ ଜନସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଏବଂ ତାକୁ ସେଭଳି ଦେଖାଯିବା ଉଚିତ । ନାରୀମାନଙ୍କୁ ସ୍ୱୟଂସମ୍ପନ୍ନ ବ୍ୟକ୍ତି ହିସାବରେ ଦେଖାଯିବା ଉଚିତ ଏବଂ ସେମାନେ ନିଜ ଶରୀର, ଲିଙ୍ଗଗତ ବ୍ୟାପାର ଓ ପ୍ରଜନନ କରିବେ କି ନାହିଁ କଥାକୁ ନେଇ ବୁଝିବା ତଥା ନିଷ୍ପତି ନେବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ସକ୍ଷମ ବୋଲି ଆମକୁ ବିଚାର କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ ।
ମେଡ଼ିକାଲ ଟରମିନେସନ୍ ଅଫ୍ ପ୍ରେଗନାନ୍ସି (ଏମେଣ୍ଡମେଂଟ୍) ବିଲ୍ ୨୦୧୭, ସଂସଦର ଚଳିତ ଅଧିବେସନରେ ଉପସ୍ଥାପିତ ହେବା ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ । ସମୟ ଆସିଛି ଆମ ଆଇନର ନିର୍ମାତାମାନେ ଏବଂ ଆମେ ସମସ୍ତେ ଗର୍ଭପାତ ଉପରେ ଯେମିତି ଏକ ଖୋଲା କଥୋପକଥନ କରିବା ।